Yatırım fonları, yatırım süreçlerinde girişimleri değerlendirirken birçok farklı kriteri göz önünde bulundurmaya çalışır. Girişimcilerin süreç içindeki tutumu ve enerjisi, ekibin yetkinliği, yatırımcı sunumu, ürün, rekabet, pazar büyüklüğü, geçmiş yatırım turları, hukuki süreçler, girişimin portföy ve yatırımcılar arasındaki uyumu, globale ölçeklenme potansiyeli ve daha birçok kriter yatırım kararının alınmasında oldukça etkilidir. Her yatırımcının mutlaka kontrol etmek istediği kriterlerden bir diğeri de finansal projeksiyondur. Finansal projeksiyonlar genelde 3 ve 5 yıllık olarak istenir. Özellikle erken aşama girişimlerde 3. yıldaki finansal durumu bugünden isabetli şekilde tahmin etmek neredeyse imkansızdır. Öyleyse neden her yatırımcı girişimlerin finansal projeksiyonlarını dikkatle inceler?
Finansal projeksiyon, girişimin iş modeli, müşteri edinim ve gelir kanalları, işe alım ve ölçeklenme planı gibi birçok farklı konuda yatırımcıya sayısal olarak bilgi verir. Girişimciler bu konuların birçoğunu yatırımcı sunumunda görsel ve sözel olarak yatırımcıya aktarır. Fakat finansal projeksiyonlar bu anlatımların matematiksel bir plan üzerine dökülmüş halini gösterir ve bu aşamada mantıksal bir projeksiyon sunabilmek yatırımcılar için önemli bir göstergedir. Finansal projeksiyonlar, özellikle erken aşama girişimlerde gerçekleşmesi zor tahminlerdir. Belirsiz ve zorlu büyüme macerasında yatırım aşamasında sunulan projeksiyonlardan çok daha iyi veya çok daha kötü senaryolar gerçekleşebilir. Aslında girişim sermayesi yatırımlarının doğası budur. Fakat yatırımcılar, bu finansal projeksiyonları incelerken, girişimcinin işine ne kadar hâkim olduğuna ne kadar gerçekçi senaryolar çizebildiğine, müşteri kazanımı, kanalları üzerine ne kadar mantıklı varsayımlarda bulunabildiğine, yalın bir iş modelinde ilerlemesi gereken girişimin ekip büyüklüğüne, masraflarına nasıl odaklandığına dikkat eder.
Aşağıda, bir girişimcinin finansal projeksiyon hazırlarken dikkat etmesi gereken 3 önemli noktayı bulabilirsiniz.
Gerçekçi olun: Finansal projeksiyonunuzu oluştururken, yatırımcının ilgisini çekmek adına olabileceğinden daha iyi senaryolar üzerine çalışmayın. Varsayımlarınızı gerçekçi hesaplamalar üzerine oturtun ve buna göre bir finansal projeksiyon çıkartın. Özellikle satış geçmişi olmayan girişimler, yukardan aşağıya metodunu kullanarak, toplam pazar büyüklüğünden, satış ve pazarlama aksiyonlarınızın sonucu olarak tahmin ettiğiniz bir pazar payı ile gelirlerinizin projeksiyonunu çıkartabilirsiniz. Daha önce satış performansı olan girişimler ise aşağıdan yukarı metodu ile önceki satış hacimleriniz ve ürün fiyatlarınız üzerinden gelirinizi hesaplayabilirsiniz. Bu hesaplamaları yaparken fazla iyi veya fazla kötü senaryolar oluşturmak yerine, elinizdeki pazar, satış ve büyüme verilerini doğru şekilde kullanarak gerçekçi bir projeksiyon oluşturun. Unutmayın; gerçekçi bir finansal projeksiyon sizin için de önemli bir yol göstericidir.
Finansal projeksiyonunuzun yatırımcı sunumunuz ile eşleştiğinden emin olun: Genelde yatırımcılar ile ilk görüşme yatırımcı sunumu üzerinden gerçekleşir. Yatırımcı sunumunda anlatılan ölçeklenme planları, gereken yatırım tutarı, işe alım, satış ve pazarlama planları yatırımcı sunumunda yer alır. Finansal projeksiyonunuz, yatırımcı sunumunuzda anlattıklarınızla paralel ilerlemeli ve bir anlamda sunumunuzun sağlamasını yapmalı. Projeksiyonlarınız sonucunda ortaya çıkan nakit akışı, belirlediğiniz runway için yatırım ihtiyacınızı ortaya koyar. Giderlerinizdeki çalışan maliyetleri yatırım sonrası ekibe yapacağınız yatırımı gösterir. Girişimcilerin sözel olarak anlattıkları ile finansal hesaplamalarını birbiriyle örtüşmelidir.
Varsayımlarınızı ifade edin: Finansal projeksiyon ortaya çıkarırken birçok bilinmeyen devreye giriyor. Girişimciler, ellerindeki verilerden gelecekle ilgili doğru tahmini yapmaya çalışıyor. Bu tahmini gerçekleştirirken döviz kuru, faiz, vergiler gibi girişimcinin elinde olmayan farklı değişkenin hesaba katılması gerekiyor. Bu değişkenler, makro ve mikro ekonomik göstergeleri takip ederek belirli varsayımlar üzerinden finansal projeksiyonlara yansıtılmalı. Bu varsayımlar ise finansal projeksiyonlarda açık bir şekilde belirtilmeli. Böylece yatırımcı oluşturulan finansal projeksiyonu daha iyi anlayabilir. Finansal projeksiyonlarınızı hazırlarken finansal bilgileri halka açık olan rakiplerinizin finansal tablolarını incelemek varsayımlarınızı geliştirmek adına etkili olacaktır.
Bu 3 noktaya dikkat etmeniz daha sağlıklı finansal projeksiyonlar hazırlamanıza yardımcı olacaktır.