Girişimcilik ekosisteminin adını sıkça duyduğumuz kavramları açıkladığımız LEAPtionary’e hoş geldiniz. LEAPtionary’nin ilk serisinde girişimcilik ekosisteminin önemli paydaşlarından beş tanesini beraber inceleyeceğiz.
Girişim Sermayesi: Girişim Sermayesi, İngilizce adıyla Venture Capital, yüksek büyüme potansiyeline sahip, yenilikçi teknolojiler geliştiren girişimlere finansman sağlayan bir tür özel sermaye yatırımıdır. Bu yatırımlar, şirketlerin kuruluş aşamasında veya büyüme aşamalarında gerçekleşebilir. Girişim sermayesi yatırımı yapılan şirketler, henüz birkaç yıllık geçmişe ve müşteri tabanına sahip oldukları için oldukça riskli yatırımlardır. Fakat, yatırım yapılan şirketler, yüksek büyüme potansiyeline sahip oldukları için bu yatırımların potansiyel kazancı da oldukça yüksektir.
Startups.watch 2023 Q1 raporuna göre, Türkiye’de 2023 yılının ilk çeyreğinde girişimlere 55 yatırım turunda toplam 56 milyon $ yatırım yapıldı.
Crunchbase raporuna göre 2023 yılının ilk çeyreğinde, tüm dünyada girişimlere 76 milyar $ finansman sağlandı.
Dünyada, yüksek exit çarpanına sahip bir girişim sermayesi yatırım serüveni olarak Whatsapp ve Sequoia Capital örnek verilebilir. Sequoia Capital, WhatsApp’in Seri A turunda şirkete 80 milyon $ değerleme üzerinden 8 milyon $ yatırım yaparak, WhatsApp’ın Seri A turunu tek başına kapamıştır. Seri B turunda da benzer bir strateji izleyen Sequoia Capital, WhatsApp’ın Facebook tarafından 22 milyar $ değerleme ile satın alınmasından sonra toplamda 60 milyon $ olan yatırımından 3 milyar $ ile çıkış yapmıştır. Sequioa Capital’ın bu yatırımdan exit çarpanı sadece üç yıl içerisinde 50x olmuştur.
Hızlandırıcı Program:
Hızlandırıcı programlar, teknoloji girişimlerinin büyüme serüvenlerini hızlandırmak amacıyla, mentorlar eşliğinden gerçekleşen, yoğun takip ve destek ve sınırlı yatırım imkanları sunan programlardır. Bu programlara dahil olan girişimler, yatırımcıların, müşterilerin ve başarılı girişimlerin bulunduğu bir bağlantı ağına erişim sağlarlar. Hızlandırıcı programlara, en azından MVP geliştirmiş, iş planı oluşturmuş ve ürün-Pazar ilişkisini yakalamış girişimler katılır.
Dünyanın en ünlü hızlandırı programlarından biri olan Y Combinator’a dahil olan girişimler arasında Airbnb, Stripe, Zapier, Reddit ve Twitch gibi şirketler yer almaktadır.
Kuluçka Merkezi:
Kuluçka merkezleri, hızlandırıcı programlar gibi girişimlere ofis alanı, teknik altyapı, mentorluk, eğitim programları ve ağ oluşturma gibi imkanlar sağlarlar. Hızlandırıcı programlardan farklı olarak, kuluçka merkezlerine iş fikrini ve ürününü geliştirme aşamasındaki erken aşama girişimler ve girişimciler dahil olurlar.
DMZ, Capital Factory, Le Camp gibi kuluçka merkezleri girşimlere çalışma alanı, teknoloji paketleri, mentorlük ve yatırımcı ağlarına erişim imkânı sunmaktadır.
Fun Fact: Silicon Valley dizisinde Richard Hendricks Pied Piper’ı, Erlich Bachman’ın kuluçka merkezinde geliştirmiştir. Bu kuluçka merkezi aynı zamanda tüm ekibin kaldığı evdir.
Melek Yatırımcı:
Melek yatırımcılar, erken aşamadaki girişimlere kişisel sermayelerinden yatırım yapan kişilerdir. Melek yatırımcılar genellikle girişimcilik veya yöneticilik tecrübesi olan insanlardır. Girişimler, melek yatırımcılardan yatırım alırken, melek yatırımcının kendilerine mentorluk yapmasını ve büyüme yolculuklarına destek olmasını beklerler.
Peter Thiel dünyanın en başarılı melek yatırımcıları arasında yer almaktadır. 55 yaşındaki milyarder iş adamı, Facebook, Asana, Open AI ve PayPal gibi şirketlerin ilk yatırımcıları ve kurucuları arasında yer almaktadır.
Özel Sermaye Şirketi: Özel sermaye şirketi, şirketleri satın alıp, şirketlerin yönetimine dahil olarak satmayı planlayan yatırım şirketleridir. Özel sermaye şirketleri, özel veya halka açık şirketleri satın alarak, yönetim stratejileri ve kadrolarını yeniden şekillendirir ve şirketleri daha yüksek bir değerlemeden satmayı hedeflerler. Özel sermaye şirketleri, yeni kurulan girişimler yerine daha olgun şirketlere yatırım yaparlar.
BlackRock, Blackstone ve KKR dünyanın en büyük özel sermaye şirketleri arasında yer almaktadır. Bu üç şirketin yönetilen varlıklarının toplamı 9 trilyon $ seviyesindedir.